Keratoconus is een oogziekte die veel invloed heeft op je gezichtsvermogen en de algehele kwaliteit van je leven. Het is een aandoening waarbij het hoornvlies – het doorzichtige, bolvormige weefsel aan de voorkant van het oog – dunner wordt en een kegelvorm aanneemt. Dit kan vervormd of wazig zicht veroorzaken, en in ernstige gevallen kan het zelfs leiden tot permanent gezichtsverlies. Als optometrist met uitgebreide ervaring in het behandelen van keratoconus, wil ik patiënten goed informeren. In deze blog leg ik de belangrijkste aspecten van keratoconus uit, zodat je de nodige kennis hebt om proactief met deze aandoening om te gaan.

Wat is keratoconus?

Keratoconus is een progressieve aandoening die het hoornvlies van het oog beïnvloedt. Normaal gesproken heeft het hoornvlies een bolvormig oppervlak dat licht in je oog laat vallen en het licht correct breekt, zodat je scherp kunt zien. Bij keratoconus wordt het hoornvlies dunner en verliest het zijn bolvorm. Dit veroorzaakt de ontwikkeling van een kegelvorm. Het licht kan hierdoor niet goed door het oog komen, wat leidt tot vervormd en wazig zicht.

Keratoconus begint vaak in de adolescentie of vroege volwassenheid. De aandoening verergert in verschillende stadia. Soms stabiliseert het proces na verloop van tijd, maar in andere gevallen blijft het voortschrijden, wat leidt tot ernstigere visuele problemen.

Symptomen van Keratoconus

De symptomen van keratoconus kunnen geleidelijk optreden en variëren in ernst. De meest voorkomende symptomen zijn onder andere:

1. Wazig of Vervormd Zicht: Naarmate het hoornvlies zijn normale ronde vorm verliest, kan het licht niet goed op het netvlies worden gefocust, wat leidt tot wazig of vervormd zicht.

2. Verhoogde Gevoeligheid voor Licht (Photofobie): Mensen met keratoconus kunnen een verhoogde gevoeligheid voor fel licht ervaren, wat hen ongemak kan bezorgen, vooral bij het rijden ’s nachts.

3. Halo’s en Sterren: Je kunt halo’s rond lichten zien of een sterachtig effect ervaren bij het kijken naar lichtbronnen, zoals autolampen of straatverlichting.

4. 

5. Scherp Zicht Verlies: Dit gebeurt vaak in de latere stadia van keratoconus wanneer de kegelvormige uitstulping ernstiger wordt. Het kan moeilijk zijn om duidelijk te zien, zelfs met een bril of standaard contactlenzen.

6. Frequentie van Verandering in Sterkte van Brillen of Contactlenzen: Omdat het hoornvlies voortdurend verandert, kan de sterkte van je bril of contactlenzen regelmatig moeten worden aangepast.

Oorzaken van Keratoconus

De precieze oorzaak van keratoconus is nog niet volledig begrepen, maar het wordt vaak geassocieerd met genetische factoren. Hier zijn enkele belangrijke oorzaken en risicofactoren:

1. Genetische Factoren: Keratoconus kan in families voorkomen, wat suggereert dat er een genetische component aan de aandoening zit. Als iemand in je familie keratoconus heeft, heb je mogelijk een verhoogd risico om de aandoening zelf te ontwikkelen.

2. Langdurige Oogwrijving: Hoewel het niet de enige oorzaak is, kan het wrijven van je ogen gedurende lange perioden bijdragen aan de verergering van keratoconus. Dit kan vooral het geval zijn als het hoornvlies al zwakker is door genetische factoren.

3. Ziekten en Aandoeningen: Bepaalde systemische ziekten zoals het Syndroom van Down, atopisch eczeem en Marfan-syndroom kunnen het risico op keratoconus verhogen.

4. Omgevingsfactoren: Blootstelling aan irriterende stoffen, zoals luchtvervuiling of een droge omgeving, kan ook een rol spelen bij het ontstaan van keratoconus, hoewel dit vaak een secundaire factor is.

Behandelingsopties voor Keratoconus

Hoewel er geen genezing is voor keratoconus, zijn er verschillende behandelingsopties die de progressie van de aandoening kunnen stoppen of vertragen, het gezichtsvermogen kunnen verbeteren en de algehele kwaliteit van leven kunnen verhogen. De keuze van de behandeling hangt af van de ernst van de aandoening.

1. Brillen en Contactlenzen

In de vroege stadia van keratoconus kunnen gewone brillen of zachte contactlenzen mogelijk helpen bij het corrigeren van het gezichtsvermogen. Echter, naarmate de aandoening vordert, zijn vaak speciale contactlenzen nodig om de onregelmatigheden van het hoornvlies te corrigeren.

• Rigid Gas Permeable (RGP) Lenzen: Deze harde contactlenzen zijn meestal de eerste keuze bij matige tot ernstige keratoconus, omdat ze de vorm van het hoornvlies kunnen corrigeren en het gezichtsvermogen verbeteren.

• Sclera Lenzen: Dit type lens bedekt het gehele hoornvlies en is ideaal voor mensen met een geavanceerdere vorm van keratoconus, omdat ze helpen het hoornvlies te stabiliseren.

• 3D-360 Graden Aangepaste Lenzen: Deze op maat gemaakte lenzen worden gemaakt op basis van gedetailleerde scans van het hoornvlies en bieden de best mogelijke pasvorm en visuele prestaties, zelfs bij mensen met complexe hoornvliesvormen.

2. Corneale Cross-Linking (CXL)

Corneale cross-linking is een behandelingsoptie die wordt gebruikt om het hoornvlies te versterken en verdere progressie van keratoconus te stoppen. Dit wordt gedaan door een UV-laser samen met een riboflavine-oplossing te gebruiken, wat helpt om de hoornvliesvezels te versterken en de structuur te stabiliseren.

3. Intacs

Intacs zijn kleine, kunststof implantaten die in de periferie van het hoornvlies worden geplaatst. Deze implantaten helpen om de kegelvorm van het hoornvlies te corrigeren, wat kan helpen bij het verbeteren van het gezichtsvermogen en het verminderen van de behoefte aan brillen of contactlenzen.

4. Ooglaseren en Hoornvliesimplantaten

In bepaalde gevallen kan een hoornvliestransplantatie noodzakelijk zijn, vooral als de andere behandelingen niet effectief zijn. De nieuwste technologieën, zoals wavefront-guided lasers, kunnen in sommige gevallen een optie zijn voor mensen met keratoconus die een beperkte progressie van de aandoening hebben.

5. Hoge Order Aberraties (HOA’s) en Contactlenzen

Een andere geavanceerde behandelingsoptie voor keratoconus is het gebruik van contactlenzen voor de correctie van hoge order aberraties (HOA’s). HOA’s zijn onregelmatigheden in het lichtpad van het oog die kunnen bijdragen aan vervorming en wazig zicht, zelfs bij mensen die al corrigeren voor andere visuele problemen. Door gebruik te maken van wavefront-guided contactlenzen, kunnen deze aberraties effectief worden gecorrigeerd, wat leidt tot een scherper en helderder zicht. Meer informatie over deze geavanceerde lenzen is te vinden op wavefront-guided-lenses.com

Conclusie

Keratoconus is een complexe aandoening die de kwaliteit van het gezichtsvermogen kan beïnvloeden, maar met de juiste behandelingen kunnen we de progressie stoppen, het gezichtsvermogen verbeteren en de levenskwaliteit verhogen. Als optometrist is het mijn doel om je te voorzien van de best mogelijke zorg en advies om met keratoconus om te gaan. Of je nu kiest voor contactlenzen, cross-linking, Intacs, of andere behandelingen, er zijn vandaag de dag vele opties om het gezichtsvermogen van keratoconus-patiënten te verbeteren.